Çayırağası Turizm Yönetim Kurulu Üyesi Servet Ümit: İşi Sadece Otobüsçülük Olan Geçinemez!

Sektöre Girişim Zorlu Oldu

1957 Nizip doğumluyum. 12 yaşında yurt dışına giderek eğitim hayatıma devam ettim ve üniversiteyi bitirdikten sonra 1990 yılında Türkiye'ye geri döndüm. Çayırağası'na ortak olarak o tarihten beri bu sektörün içindeyim. Yurda döndüğümüzde ilk planımız, Scania şaseler alıp üzerine otobüs üreterek satmaktı. Fakat Bursa'da arabaları yaptırdığımız firma iflas etti ve biz 2 şase ile ortada kaldık. Daha sonra şaseleri hangara çektik ve rahmetli Tahsin Çayırağası, "Gelin bizde çalışın" diyerek bir ortaklık teklifinde bulundu. Bu şekilde sektöre giriş yapmış olduk.

Bu Mesleği Bırakıyorum Demek Kolay Değil

2024 yılı bizim için güzel başladı. Ramazan'a kadar sektör oldukça hareketliydi. Fakat Ramazan'ın başlamasıyla birlikte talepte keskin bir düşüş yaşandı. Bu durum her sene Ramazan'da tekrarlayan bir olgu olduğu için şaşırtıcı değil. Artan bilet fiyatları ve enflasyonun etkisiyle talep her geçen gün azalıyor. Sektörü etkileyen bir diğer faktör ise Antep'i ana kalkış noktası olarak kullanmayan firmaların uyguladığı fiyat politikaları. Bu firmalar daha ucuz bilet satışı yaparak yolcuları kendilerine çekmeye çalışıyorlar. Bu durumun firmalara ne kadar fayda sağladığı ise tartışmalı. Kontrolsüz bir şekilde yapılan bu fiyat indirimleri, sektörün genel dengesini bozuyor. Mazot gibi gider kalemlerindeki artışa ve yolcu azlığına rağmen sektör faaliyetini sürdürüyor. Firmalar, "Bırakıp gideyim" diyemiyor. Antep'te şu anki yolcu sayısı bir otobüs dolusu bile etmiyor. Buna rağmen bütün firmalar seferlerini düzenlemeye devam ediyor. Bazen zarar ediliyor olsa da, hizmet vermeyi bırakmak mümkün değil. Zamlar gelse de firmalar yatırımlarını yapıyor ve seferlerini düzenlemeye devam ediyorlar. Çayırağası olarak batıdaki illerde bulunan birçok yazıhanemiz ve personelimiz var. Bu insanlar bu sektörden ekmek kazanıyor. Bir kere bu akıntıya girdikten sonra "Çıkıyorum" demek kolay değil.

Yazıhane Sayılarımız Giderek Azalıyor

Antep'te 9 şubemiz vardı. Online satışların yaygınlaşmasıyla şubelerin masrafları gelirlerini karşılayamaz hale geldi ve maalesef kapatmak zorunda kaldık. Artık satışların %50'den fazlası internet üzerinden gerçekleşiyor. Başlangıçta otomasyon bilet satışı için bireysel yatırımlar yapmıştık fakat biletal.com ve obilet.com gibi platformlar sektöre online bilet satış sistemini getirince bu yatırımlar geri planda kaldı. Teknolojinin gelişmesi kaçınılmaz ve firmaların da bu düzene ayak uydurması gerekiyor. Artık insanlar otogara gelmeden internet üzerinden bilet alıyor. Bu platformlarda yer almak firmalar için büyük önem taşıyor. Ancak online satışın dezavantajları da var. Bilet fiyatlarını düşük tutarsanız sorun yok fakat fazla fiyat biçtiğiniz zaman ceza ile karşı karşıya kalıyorsunuz. İşlerin durgun olduğu bu dönemde ne alırsak kar mantığı hâkim ve bu durum da bilet fiyatlarını düşürüyor. En çok etkilenenler ise bireysel otobüsçüler. Araç yenilemenin maliyeti çok yüksek olduğu için bu yükün altından kalkmakta zorlanıyorlar. Bölgemizde Antep'te eskiden çok fazla bireysel otobüsçü varken şu anda sayıları oldukça azaldı. Elbette istisnalar da var fakat sektör genel olarak bireysel otobüsçüler için oldukça zorlaştı.

Otobüsçünün Vay Haline …

Bu işi devam ettirmek istiyorsanız araçlarınızı yenilemekten başka şansınız yok. Otobüsler eskidikçe bakımları da zorlaşıyor ve maliyetler artıyor. Kredisiz bir dönemden geçiyoruz ve bu durum işleri daha da zorlaştırıyor. Kredi almadan bir işin altından kalkmak zor, nakit parayla her şeyi karşılamak da mümkün değil. Bazı insanlar bunu yapabiliyor olsa da sadece otobüsçülükle geçinenler için durum oldukça sıkıntılı. Yan gelirler ve ekstra kazançlar yoksa otobüsçünün vay haline !