Bir yılı daha geride bırakırken, ülkemizin ulaşım sektöründe önemli bir rol oynayan Tokat Seyahat Yönetim Kurulu Üyesi Mustafa Tekeli ile bir araya geldik. Kendisi, 2023 yılındaki sektör gelişmelerini, zorluklarını ve gelecek planlarını bizimle paylaştı. Ulaşım dünyasının nabzını tutan bu söyleşide, Tekeli'nin değerlendirmelerini ve sektördeki önemli konulara dair düşüncelerini bulacaksınız. Şimdi sizi, Mustafa Tekeli'nin değerlendirmeleri ile baş başa bırakıyoruz:
2023 yılını Tokat Seyahat adına değerlendirebilir misiniz? Firmamız adına 2023 yılı, 2022’den daha olumlu geçti. Pandemi öncesi sefer ve yolcu sayılarına daha da yaklaştık. Ancak, bu başarı maliyetlerde ve ciromuzda önemli bir artışla birlikte geldi. Yüksek enflasyon ve faiz ortamı, buna sebep oldu diyebilirim. Artan akaryakıt fiyatları sektöre hem maliyetler açısından olumsuz yansıdı hem de insanların toplu taşımaya yönelmesi açısından olumlu yansıdı diyebiliriz.
2023 yılında ne kadarlık bir yatırım yapıldı, filoda toplam kaç adet aracınız var? Bu yıl, filomuza 5 adet Mercedes-Benz Tourismo 2+1 kattık ve filodaki araç sayımızı 30’a çıkardık. Daha fazla araç almak istedik ancak ön ödemeli satış sistemi nedeniyle tüm otobüsler satılmıştı. Ayrıca artan sıfır araç fiyatına rağmen ikinci el araç fiyatının artmaması ve yüksek finansman maliyeti de alım adedimizi sınırladı.
Yıl içerisinde artan maliyetlerin yükünü nasıl karşıladınız, krizi yönetme sürecinizden bahseder misiniz ? Açıkçası sektör geneli kolektif bir bilinç ile bilet fiyatlarını maliyetleri göz önüne alarak arttırdı. Ancak sezon sonunda fiyatlar yeniden düştü. Şu anda, asgari ücret artışının ardından yeni bir fiyatlandırma stratejisi bekliyoruz.
2024 yılı için öngörüleriniz nelerdir, yeni yılda otobüs sektörünü neler bekliyor ? Yerel seçimlere kadar ekonomik bir istikrar bekliyoruz. Ancak, seçim sonrası belirsizlikler olabilir. Umuyoruz ki ekonomi yönetimi vergi artışı gibi adımlar atmaz. Yolcu sayıları, insanların satın alma gücüne bağlı olarak değişkenlik gösterecektir. Asgari ücret zammı sonrası kısa bir refah olsa da sonrası malum yine film başa dönüyor. Tam bir kısır döngü.
Yeni yıl için araç yatırım ve hat açılım planlamalarınız nedir ? Şu aşamada yeni hatlar açmayı düşünmüyoruz. Mevcut hatların genişlemesi mümkün olabilir. Araç yatırımı için faizlerin düşmesi ve ikinci el otobüs fiyatlarının sıfır araç fiyatlarına yaklaşması gerekiyor. Sıfır araçlardaki suni fiyat artışıyla piyasanın doyduğunu söyleyebiliriz.
Haksız rekabetle mücadele için sizce hangi adımlar atılmalı ? U-ETDS’nin korsan kullanımı ve haksız rekabet gibi sorunlarla ilgili mevcut durumu değerlendirdiğimizde, Karayolu Taşıma Kanunu ve Yönetmeliği aslında bunların hepsini önleyecek kapsam ve kudrette. Bakanlık elindeki yetkiyi kullanmıyor haksız rekabet için. Firmaların bilet fiyat tarifesi konusunda da bakanlık çok irdelemiyor kimseyi. Aslında kilometre başı bir tavan ve taban fiyat oluşturmak lazım. Bunun da şeffaf bir şekilde artan maliyetlere göre güncellenmesi lazım tabi. U-ETDS bize hat doluluklarını görüp bundan sonra her isteyene istediği hatta sefer açma özgürlüğü vermeme imkânı sunacak diyerek anlatılmıştı. Bugün dileyen gidip %50 altında yıllık ortalama doluluk olan yere hat açabiliyor. Kimse de sesini çıkarmıyor!
OİSD seçimleri 2024 yılında yapılacak, derneğin yeni yılda yol haritası nedir? Malum bu sene bir deprem felaketi yaşadık. Bizim de yönetim kurulu başkanımız deprem bölgesinde yaşıyor. Bu durumda bizim dernek faaliyetlerimizin akamete uğramasına sebep oldu. Mart ayında genel kurul ile yeni bir yönetim seçilecek. Umarım sonrasında OİSD daha kapsamlı ve aktif çalışmalar yürütecektir.
News
